Rozdział 8 (2016)

Michał Wiśniewski, Teresa Ostrowska

WYZWANIA I DOBRE PRAKTYKI ZARZĄDZANIA BEZPIECZEŃSTWEM INFRASTRUKTURY KRYTYCZNEJ
(CHALLENGES AND GOOD PRACTICES OF SECURITY MANAGEMENT OF CRITICAL INFRASTRUCTURE )

PDF

Słowa kluczowe
infrastruktura krytyczna, zarządzanie kryzysowe, zdarzenie niekorzystne, scenariusz zdarzeń, efekt domina

Keywords

critical infrastructure, crisis management, adverse event, the scenario of events, domino effect

Streszczenie

Opracowanie prezentuje syntezę wiedzy na temat procesu zarządzania bezpieczeństwem infrastruktury krytycznej w świetle teorii zarządzania ryzykiem, przepisów ustawy o zarządzaniu kryzysowym z dnia 26 kwietnia 2007 r. oraz powiązanych aktów prawnych. W tekście zwrócono uwagę na niedoskonałość obecnie przyjętych procedur, konieczność ich ciągłego doskonalenia oraz dostosowywania do panujących warunków politycznych, prawnych, społecznych i gospodarczych. Wynikiem rozdziału jest wykaz wyzwań stojących przed polskim systemem zarządzania bezpieczeństwem infrastruktury krytycznej oraz, opracowany na podstawie analizy zagranicznych metodyk zarządzania kryzysowego, wykaz dobrych praktyk z tego zakresu. Całość została uzupełniona o analizę istniejących ujęć teoretycznych, analitycznych i projektowych możliwych do wykorzystania w procesie zarządzania bezpieczeństwem infrastruktury krytycznej.

Abstract

This paper presents a synthesis of knowledge about the process safety management of critical infrastructure in the light of the theory of risk management provisions of the Act on Crisis Management of 26 April 2007 and the related legal acts. The article draws attention to the imperfection of currently accepted procedures, the need for their continuous improvement and adaptation to the prevailing political, legal, social and economic. The result of this article is a list of the challenges facing the Polish system of safety management of critical infrastructure and based on the analysis of foreign methodologies crisis management, the list of good practices in this field. The article is complemented by an analysis of existing theoretical, analytical and project approaches, which are possible for use in the management of security of critical infrastructure.

Literatura/References

  1. Aamodt A., Plaza E. (1994). Case-Based Reasoning: Foundational Issues, Methodological Variation and System Approaches, Artificial Intelligence Communications, 7(1).
  2. Abgarowicz G. (red.) (2015). Pamięć przyszłości. Analiza ryzyka dla zarządzania kryzysowego, CNBOP – PIB, Józefów.
  3. Daszyńska-Żygadło K. (2012). Podejście scenariuszowe w zarządzaniu ryzykiem, Annales Unicersitatis Mariae Curie-Skłodowska, vol. XLVI, 4.
  4. Haijden K., Bradfield R., Burt G., Cairns G., Wright G. (2002). The sixth sense: Acceleration organisational learning with scenarios, Wiley, Chichester.
  5. Hamrol A. (1998). Zarządzanie jakością. Teoria i praktyka, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
  6. Kaczmarek B., Sikorski C. (1996). Podstawy zarządzania – zachowania organizacyjne.
  7. Kłykow J., Jurek J. (1988). Dialogowe semiotyczne systemy podejmowania decyzji, PWN.
  8. Kosieradzka A., Zawiła-Niedźwiecki J. (red.) (2016). Zaawansowana metodyka oceny ryzyka w publicznym zarządzaniu kryzysowym, edu-Libri, Kraków.
  9. Krupa T., Ostrowska T. (2012). Decision-making in flat and hieratchical decision problems, Foundations of Manafgement, vol. 4, no. 2.
  10. Krupa T., Wiśniewski M. (2015a). Situational management of ctritical infrastructure resources under threat, Foundations of Management, vol. 7, annula 15.
  11. Krupa T., Wiśniewski M. (2015b). Wykorzystanie wiedzy w zarządzaniu sytuacyjnym bezpieczeństwem infrastruktury krytycznej Polski, Logistyka, nr 5.
  12. Pluta W. (2010). Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, PWE.
  13. Riesbeck C., Schank R. (1989). Inside Case-Based Reasoning, Lawrence Erlbaum.
  14. Stec K. (2011). Wybrane prawne narzędzia ochrony infrastruktury krytycznej w Polsce, Bezpieczeństwo narodowe, nr 19.
  15. Wajda A. (2003). Podstawy nauki o zarządzaniu organizacjami, Warszawa.
  16. Worthington W., Collins J., Hitt M. (2009). Beyond risk mitigation: Enhancing corporate innovation with scenario planning, Business Horizons, nr 52.
  17. Wróblewski D. (red.) (2015). Zarządzanie ryzykiem. Przegląd wybranych metodyk, CNBOP – BIP, Józefów.
  18. Zawiła-Niedźwiecki J. (2003). Zarządzanie ryzykiem operacyjnym w zapewnianiu ciągłości działania organizacji, Wydawnictwo edu-Libri, Kraków.

Akty prawne

  1. Ustawa o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jedn. Dz.U. 2015 poz. 827 ze zm.).
  2. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (tekst jedn. Dz.U. 2009 nr 178 poz. 1380 ze zm.).
  3. Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (tekst jedn. Dz.U. 2013 r. poz. 1166 ze zm.).
  4. Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (tekst jedn. Dz.U. 2013 r. poz. 757 ze zm.).
  5. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 lutego 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad organizacji krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego (Dz.U. 2011 nr 46 poz. 239).
  6. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 września 2002 r. w sprawie odbywania służby w obronie cywilnej (Dz.U. 2002 nr 169 poz. 1391).
  7. A Framework for Major Emergrncy Management, A Guide to Risk Assessment In Major Emergency Management, Irlandia, 2010.
  8. All Hazards Risk Assessment Methodology Guidelines, Kanada, 2013.
  9. Guide to Risk and Vulenerability Analyses, Szwecja, 2012.
  10. Method of Risk Analysis for Civil Protection, Niemcy, 2011.
  11. Narodowy Program Ochrony Infrastruktury Krytycznej, RCB, 2013.
  12. National Risk Assessment Method Guide, Holandia, 2008.
  13. National Risk Register, Wielka Brytania, 2008.
  14. Swedish National Risk Assessment, Swedish Civil Contingency Agency, 2012.
  15. Working with scenarios, risk assessment and capabilities In the National Safety and Security Strategy of Netherlands, Holandia, 2009.

Netografia

  1. www.hkatowice.tvp.pl, Upalne ograniczenia mniej prądu dla zakładów produkcyjnych, data odczytu: 28.04.2016.
  2. www.tvn24.pl, Karambol w Krakowie, data odczytu: 28.04.2016.
  3. www.wyborcza.pl, Fukushima katastrofa która wciąż trwa, data odczytu: 28.04.2016.

Sugerowane cytowanie/Suggested citation

Wiśniewski, M., Ostrowska T., (2016). Wyzwania i dobre praktyki zarządzania bezpieczeństwem infrastruktury krytycznej. W: M. Ćwiklicki, M. Jabłoński, S. Mazur (red.), Współczesne koncepcje zarządzania publicznego. Wyzwania modernizacyjne sektora publicznego (s. 111-128). Kraków: Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej.